Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Ambròsi(-dis-espigo-primo)
Ambrosia psilostachya
Asteraceae Compositae
Nom en français : Ambroisie à épis grêles.
Descripcioun :L'ambròsi-dis-espigo-primo trachis dins li sablo, souvènt pas trop liuen de la mar o dis oustau. Sèmblo proun à sa cousino di fueio d'artemiso, Ambrosia artemisiifolia, pamens es uno planto renadivo que fai un rizoumo dins la sablo o lou limas. Apoundèn que flouris mai d'ouro e que douno d'enflourejado pu courto.
Usanço :La planto èi forço alergogèno e pèr acò se dèu d'èstre derrabado. D'estùdi s'interèsson pamens i prouprieta antimicroubiano de l'isabelino, mouleculo secretado pèr la planto que poudrié servi dins la lucho contro li baterìo encò l'ome.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ambrosia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Heliantheae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 6 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 200 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Jun à setèmbre
Liò : Sablo
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Culturo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo dóu Nord
Ref. sc. : Ambrosia psilostachya DC., 1836